Sivas'ın gururu "Anadolu Aslanları" olarak bilinen Kangallar, Ekol TV stüdyolarında Oylum Talu'nun Hafta Sonu programına konuk oldu.
Uluslararası Avrasya Köpek Irkları Federasyonu Yerli Irklar Başkanı Akın Tülübaş, Oylum Talu ile Hafta Sonu programında Kangalların kökeni, ırk özellikleri ve neden Anadolu topraklarıyla bu kadar güçlü bir bağa sahip olduklarını detaylı bir şekilde anlattı. Tülübaş, ayrıca Sivas Kangallarının tarihsel ve kültürel önemine de değinerek, bu eşsiz köpeklerin Türkiye için taşıdığı anlamı izleyicilere aktardı.
KANGALLAR ATALARIMIZDAN MİRAS
AVKIF Yerli Irklar Başkanı Akın Tülübaş, Ekol TV'de Oylum Talu'ya Kangalların eşsiz özelliklerini ve tarihsel önemini şu sözlerle anlattı:
"Kangal'ı özel kılan en önemli unsur karakteridir. Atalarımızdan miras kalan bu köpeklerin birçok efsanevi hikayesi bulunmaktadır. Kangal, sürü koruma köpeği olarak bilinir ve Balkanlardan Çin Seddi'ne kadar geniş bir coğrafyada aktif olarak kullanılmaktadır. Bu köpek, dışarıdan gelen her türlü tehdidi sürüden uzak tutar ve kuzusunu doğuran koyunun başında, sahibinin gelmesini bekler. Kangal'ın kurt suratlı görünümü, çekik gözleri ve çok katmanlı kürkü, onu mükemmel bir koruma köpeği yapar. Yavrular da bu özellikleri taşıyarak ırkın ideal örneklerini oluşturur."
Tülübaş, ayrıca Kangalların diğer köpeklerden farklı özelliklerine de dikkat çekti. Kangal'ın, arazide kendi başına iş görebilme yeteneği, onu diğer köpek ırklarından ayıran önemli bir özelliktir. Bu köpekler, zeki ve uyanık yapıları sayesinde, zorlu şartlarda bile görevlerini başarılı bir şekilde yerine getirirler.
Oylum Talu'nun "Kangalın diğer köpek ırklarından farkları var mı? Akbaş gibi diğer ırklarla kıyaslandığında nasıl bir farklılık gösteriyor?" sorusuna AVKIF Yerli Irklar Başkanı Akın Tülübaş, şöyle yanıtladı:
"TÜrkiye, köpek ırkları açısından oldukça zengin bir geçmişe sahip. Ülkemizde yurt dışında tescil edilmiş beş yerli köpek ırkımız var: Kangal, Akbaş, Aksaray Malaklısı, Karadeniz Çoban Köpeği ve Boz Çoban Köpeği. Her biri farklı dış görünüş ve karakteristik özellikler taşıyor. Benim mesleğim kinolog ve 35 yıldır yerli köpeklerle ilgileniyorum. Bu süre zarfında, birçok köpeğin ölçümünü, tüy ve kan örneklerini inceledim. Kangal, diğer köpek ırklarından özellikle karakteri ve fiziksel yapısıyla ayrılır. Kangal, mastiff ve golden retriever gibi diğer büyük ırklardan farklı olarak, çok az yakıtla büyük bir iş gücü sağlar. Kangal'ın ideal boyutu, 55 kilo ağırlığında ve 80 santim omuz yüksekliğindedir. Kangal, Mastif'lerden ve diğer büyük köpeklerden daha hafif ve kaslı değildir, ayrıca salya yapmaz ve alt dudağı sarkık değildir.
Tülübaş, Kangal'ın diğer ırklardan farklarını da açıkladı: 'Kangal, arazide kendi başına iş görebilme yeteneği en yüksek köpektir. Örneğin, Kangal yavruları, labirentlerden kolayca çıkarlar, bu da onların zeki ve uyanık olduklarını gösterir. Diğer köpek ırkları genellikle mücadele ederken çabuk pes ederken, Kangal yavruları bu tür zorlukları hızlıca aşar. Bu özelliği, Kangal'ı öne çıkaran önemli bir özellik olarak değerlendirilir.'"
Oylum Talu'nun "Kangalın farkı ırkları var mı? Kangala, Akbaş gibi isimler de geçiyor" sorusuna AVKIF Yerli Irklar Başkanı Akın Tülübaş şöyle yanıtladı:
"Tüm Türkiye köpek ırkları açısından zengin bir geçmişe sahip. Ülkemizde yurt dışında tescil edilmiş beş yerli köpek ırkı bulunuyor: Kangal, Akbaş, Aksaray Malaklısı, Karadeniz Çoban Köpeği ve Boz Çoban Köpeği. Her biri farklı dış görünüşe ve karakteristik özelliklere sahip olan bu ırklar, köpek bilimcisi olarak uzun yıllardır üzerinde çalıştığım konulardan biridir. Türkiye’nin köy köpekleri, özellikle Covid-19 döneminde, dayanıklılıkları ve uyanıklıklarıyla daha da değer kazandı."
"ANATOMİSİYLE 'BRAD PİTT' KADAR YAKIŞIKLI”
Tülübaş, Kangal'ın diğer köpeklerden neden farklı olduğunu da açıkladı: "Kangal, diğer köpeklerden özellikle karakteri ve dayanıklılığıyla ayrılır. Mastiff ve Golden Retriever gibi köpeklerden farklı olarak, Kangal çok az yakıtla olağanüstü bir iş gücüne sahip. Örneğin, Kangal köpekleri boyutlarının iki katı kadar güç gösterebilirler. Kangal, ortalama 55 kilo ve 80 santim omuz yüksekliğiyle ideal bir boyuta sahiptir. Aynı zamanda anatomisi doğru olduğu için 'Brad Pitt' gibi yakışıklıdır. Kangal, yüksekliğine rağmen Mastiff kadar kaslı değildir ve kesinlikle salya yapmaz. Atası olan İngiliz Mastiff ve diğer köpekler bu topraklardan İngiltere'ye göç etmiş ve buralarda büyük hayvan avlarında kullanılmıştır."
Kangal'ın üstün özelliklerine değinen Tülübaş, "Kangal, arazide kendi başına iş görebilme yeteneği en yüksek köpektir. Yavrularına labirentler kurarak, onların bu labirentlerden geçmesini test ediyoruz. Kangal yavruları, köyde doğduklarından, zeki ve uyanık bir yapıya sahip olup, labirentlerden kolayca çıkabiliyorlar. Bu, onların doğal yeteneklerini ve zeka seviyelerini gösteriyor" dedi.
Akın Tülübaş, köpeklerin kulaklarının neden kesildiğini şu şekilde açıkladı:
“Kurda karşı koruma amacıyla atalarımız kulak kesme yöntemini geliştirmiş. Dağda köpekler demir tasma takarken, bu tasmalar kulağı sürtüp iyileşmeyen yaralara yol açıyordu. Çobanlar dağda hem köpeği beslemekle hem de sürüyle ilgilenirken, köpek kulağını korumak için yaralanıyor. Kulakların düzgün şekilde, bir veteriner tarafından kesilmesi gerekir; kendiliğinden kesilmesi tavsiye edilmez. Ancak, sürüde kullanılmayan köpeklerin kulaklarının kesilmemesi daha uygundur. Bu köpeklerin kulakları kesik değildir.”
"BOZO İSMİ: TÜRKÇE, KÜRTÇE VE LAZCA ORTAK KELİME"
Akın Tülübaş, Ekol TV stüdyosunda konuk olan Kangal Bozo'nun adının kökenini şu şekilde açıkladı:
"Bozo, hem Türkçe'de, hem eski Kürtçe'de hem de Karadeniz’de, Lazca'da beyaz veya açık renkli anlamına gelen ortak bir kelimedir. Bu yüzden bu ismi köpeklere verdik. Bu köpeklerin üretiminde emek harcanıyor ve kökenleri eski köpeklere dayanıyor. Dedesinin ismi 'Dinozor' çünkü antik bir görünümü var. Diğer dedesi 'Ferrari'ydi ve bu köpekler de onların torunları olarak nitelendiriliyor. Bu nedenle, bu köpeklerin evde bahçede kalmalarını tercih ediyoruz, sürüye gitmelerini değil."
STÜDYODA YAVRU KANGAL KÖPEKLERE ‘SEVİMLİ’ İSİMLER VERİLDİ
Akın Tülübaş, yavru Kangal köpeklere henüz isim verilmediğini belirterek, Ekol TV'de Oylum Talu'dan isim vermesini istedi. Oylum Talu, bu görevi kızı Defne'ye devretti. Stüdyoda bulunan Defne, dişi yavru Kangal köpeğe "Çilek", erkek yavru Kangal köpeğe ise "Çikolata" ismini verdi. Heybetli Kangal köpeklerine verilen bu sevimli isimler, stüdyoda tebessüm dolu anlara yol açtı.